« ج »

ج:

جا:

جائِحة:

جائِر:

(و على الله قصد السبيل و منها جائر)(نحل: 9) . «اربعة لا تقبل لهم صلاة : الامام الجائر ، و الرجل يؤمّ القوم و هم له كارهون ، والعبد الآبق من مولاه من غير ضرورة ، و المرأة تخرج من بيت زوجها بغير اذنه» (بحار:74/144) . جعفر (ع) عن ابيه (ع) قال : «ثلاثة ليست لهم حرمة : صاحب هوى مبتدع ، والامام الجائر ، و الفاسق المعلن الفسق» (بحار:75/253). اميرالمؤمنين(ع): «ثلاثة تكدر العيش : السلطان الجائر ، والجار السوء ، والمرأة البذية» . (بحار:78/229)

جائِز:

جائزة:

جائِع:

جائِف:

جائِفة:

جائِى:

جابِر:

جابِر:

وى كتابهائى در مذهب شيعه دارد جز آن كتابهائى كه در فنون مختلف نگاشته و بالاخره ابن النديم بيش از سيصد كتاب از او نام ميبرد . و برخى اصل او را از خراسان دانستهاند . (فهرست ابن النديم)

جابِر:

وى در بدر و احد شركت ننمود ولى بمسلمانان آب ميداد كه پدرش بعلت خردسالى او را از نبرد بازميداشت.

از امام باقر (ع) درباره جابر سؤال شد فرمود : خدا رحمت كند جابر را وى بمرتبهاى از فقه و دانش رسيد كه تاويل آيه (انّ الذى فرض عليك القرآن لرادّك الى معاد) كه مراد رجعت است ميدانست .

«جابر و مهمانى پيغمبر»

جابر وحشت زده بنزد همسر شد و او را گفت : آبرومان رفت . زن گفت : چرا ؟ گفت : پيغمبر همه اصحاب را دعوت نمود : زن گفت : تو گفته بودى همه بيايند يا پيغمبر(ص) فرمود ؟ جابر گفت : پيغمبر فرمود . زن گفت : پس خاطر جمع دار كه او خود بهتر داند .

«جابر و زيارت قبر امام حسين ـ ع ـ»

من بر او آب پاشيدم تا به هوش آمد . پس سه بار گفت : يا حسين! سپس گفت : آيا تاكنون بوده كه دوستى دوست خود را پاسخ ندهد ؟! باز بخود خطاب نمود و گفت : چگونه پاسخ دهى كه رگهاى بريده آغشته به خونِ گلويت بر دوشت فتاده و سرت از تنت جدا گشته ؟! گواهى ميدهم كه تو نبيره پيامبران و فرزند سرور مؤمنان و همپيمان تقوى و ذبده هدايت و پنجمين اصحاب كساء و فرزند سردار اوليا و پسر فاطمه سيده نسائى و چرا چنين نباشى كه دست مبارك سيد المرسلين ترا غذا داده و در دامان پرهيزكاران پرورش يافته و از پستان ايمان شير نوشيده و به اسلام از شير باز گرفته شدى !! تو در حيات و ممات پاك و مطهرى جز اينكه دلهاى مؤمنان بفراق تو ناشادند و شكى ندارند كه خداوند بهترين را براى تو انتخاب نموده است .

عطيه گويد : بجابر گفتم : چگونه ما كه نه رنج پيمودن كوه و دره هاى صعب العبور كشيده و نه شمشيرى زدهايم با كسانى كه سر از تنشان جدا گشته و فرزندانشان يتيم و زنانشان بيوه شدهاند شريك باشيم ؟! جابر گفت : اى عطيه از حبيبم رسول الله (ص) شنيدم كه فرمود : هر كسى كه قومى را دوست دارد با آنها محشور خواهد شد ، و هر آنكس عمل قومى را دوست داشته باشد در عمل آنها شريك است . سوگند به آنكه محمد(ص) را بحق پيامرسان خويش ساخت كه نيّت من و يارانم بر آن كارى است كه حسين (ع) و يارانش بدان عمل كردند .

جابر:

نعمان بن بشير گويد : باتفاق جابر بحج رفتيم و چون از مكه بمدينه بازگشتيم وى بنزد امام باقر (ع) رفت و آن حضرت را وداع نمود و راهى بازگشت بكوفه شديم . چون بمنزل «اخيرجه» رسيديم نماز ظهر بخوانديم و از آنجا حركت كرديم ، همين كه بكجاوه نشستيم مرد گندمگون بلند بالائى بما رسيد كه نامه سر بمهرى از امام باقر (ع) با خود داشت و هنوز مهر نامه تر بود ، نامه را بجابر داد وى بستد و بديده نهاد و از حامل نامه پرسيد : كى از نزد امام جدا شدى ؟ گفت همين ساعت پس از نماز ظهر .

والى چون نامه را بخواند از حال جابر پرسيد حاضران گفتند : خدا عمر امير را دراز كناد وى مردى دانشمند است كه چندى است ديوانه شده و هم اكنون در ميان كوچههاى كوفه ميگردد . والى ماجرا را بخليفه مكتوب داشت ، خليفه در جواب نوشت حال كه چنين است دست از او بردار . پس از چندى منصور بن جمهور بكوفه آمد و والى را بكشت و كرد آنچه كرد . (بحار:27/32)

جابلقا و جابرسا:

در سخنان امام مجتبى (ع) نيز نام اين دو شهر آمده چنانكه از آن حضرت نقل است كه فرمود : اگر از جابلقا تا جابرسا در جستجوى مردى باشيد كه جدش محمد(ص) باشد جز من و برادرم حسين(ع) نخواهيد يافت . (حبيب السير)

جابى:

جابية:

جاثليق:

داستان آن جاثليق با امام كاظم (ع) به «بريهه» رجوع شود .

جاثِم:

جاثِى:

جاثِيَة:

جاثية:

جاحِد:

جاحِظ:

وى در حدود سال 160 در بصره تولد يافت و در همانجا زندگى مىكرد ، واصمعى و ابوعبيده و ابوزيد و جز آنها از دانشمندان بصره را درك كرد و از آنها بهرهها گرفت و با بسيارى از نويسندگان و مترجمين فارسى و سريانى آميزش داشته . وى بسيار به بغداد سفر ميكرده و در عهد وزارت محمد بن زيات بنزد وى مىرفته و بيشتر اين مدت را در سامراء بسر مىبرده و پس از آن ببصره بازگشته تا در سال 255 در همانجا درگذشته .

مسعودى گويد : در ميان متقدمين و متاخرين فصيحتر از جاحظ شناخته نشده است و از ابوهفّان نقل است كه گفت : هرگز نديدم و نشنيدم كسى بيشتر از جاحظ دوستدار علوم باشد زيرا هيچوقت كتابى بدستش نرسيد جز اينكه كاملا آن را خواند تا جائى كه دكانهاى صحافان را اجاره ميكرد و شب در آن ميماند تا كتابها را مطالعه كند .

مؤلفات بسيارى بيادگار گذاشته كه از آن جمله است : كتاب البخلاء ، كتاب البيان و التبيين ، كتاب التاج فى اخلاق الملوك ، كتاب الحنين الى الاوطان ، كتاب الحيوان ، رسائل الجاحظ . (دهخدا)

جاحظية:

جادّ:

جادِع:

جادو:

جادّة:

جادى

جاذّ:

جاذِب:

جاذِبة:

جار:

رسول الله (ص) : «حرمة الجار على الجار كحرمة امّه و ابيه» (بحار:19/167) . لقمان لابنه : «يا بنىّ ! انى حملت الجندل و الحديد و كل حمل ثقيل ، فلم احمل شيئاً اثقل من جار السوء» (بحار:135/413) . معاوية بن عمّار ، قال : قلت لابى عبدالله(ع): جعلت فداك ، ما حدّ الجار ؟ قال : «اربعين دارا من كلّ جانب» (بحار:74/151) . ابوعبدالله (ع) : «انّ الجار يشفع لجاره» (بحار:8/42) . علىّ بن الحسين (ع) : «امّا حقّ الجار فحفظه غائباً و كرامته شاهدا و معونته فى الحالين جميعا ، لا تتبع له عورةً ولا تبحث له عن سوءة لتعرفها ...» (بحار:74/17) . فاطمة الزهراء (ع) : «الجار ثمّ الدار» (بحار:43/81) . رسول الله (ص) : «اعوذ بالله من جار سوء فى دار مقام» (بحار:74/152) . و عنه (ص) : «انّ الله تبارك و تعالى اوصانى فى الجار حتى ظننت انّه يرثنى» . (بحار:76/167)

جار

جار

جارّ:

جارالجُنُب:

جارالله:

جارالله :

جاربردى:

1 ـ شرح شافيه ابن الحاجب در علم صرف كه بعد از شرح رضى بر همان متن يكى از بهترين شروح رساله مزبور است و مكرّر در ايران و استانبول به طبع رسيده است .

3 ـ شرح ناقصى بر كتاب الحاوى قاضى بيضاوى است كه در فقه است .

5 ـ رسالهاى در نحو به نام المغنى كه شاگردش المولى محمد بن عبدالرحيم بن محمد العمرى الميلانى آن را شرح كرده است .

جارِح:

جارِحة:

جارِف:

جاروب:

جاروبكردن،

جارود:

جارود:

جارود عبدى:

جارودية:

جارّة:

جارّة:

هاك حروف الجرّ و هى من الىحتى خلا حاشا عدا فى عن على

جارَة:

جارِى:

محمد بن مسلم ، قال : سالت اباعبدالله(ع) عن الثوب يصيبه البول ؟ قال : «اغسله فى المركن مرّتين ، فان غسلته فى ماء جار فمرّة واحدة» . (وسائل:3/397)

جارِية:

عن ابىجعفر (ع) : «لا تُنكَحُ الجارية على عمّتها ولا على خالتها الا باذن العمّة و الخالة» . (بحار:104/25)

جارية :