تَميم دارى:

على بن ابراهيم آورده كه تميم دارى ، با دو نفر نصرانى به نامهاى: ابن بندى و ابن ابى ماريه، همسفر شد و تميم تعدادى ظروف طلاكارى شده گرانبها و گردنبندى از طلا در خورجين داشت كه مى خواست به يكى از بازارهاى فصلى عرب برده به فروش رساند. در بين راه تميم بيمار گشت و بالاخره به مرگش انجاميد، و چون آثار مرگ در خود ديد آنچه را كه با خود داشت به دو يار همسفرش سپرد كه به
بازماندگانش رسانند. آنها كه به مدينه بازگشتند همه بار او را به بازماندگانش رساندند جز ظروف قيمتى و گردنبند; ورثه تميم به آنها گفتند: مگر تميم مدت بيماريش طولانى بوده كه بار تجارت خويش را هزينه بيمارى كرده باشد؟ آنها گفتند: نه، بيماريش بيش از چند روز به طول نينجاميد. گفتند: مگر مالش را دزد برده؟ گفتند: نه. گفتند: خسارتى در تجارت داشته؟ گفتند: نه. گفتند: آخر، ارزنده ترين كالائى كه وى به همراه داشته اكنون به چشم نمى خورد؟! گفتند: آنچه به ما سپرده به شما رسانديم و جز اين ، چيزى به ما نداده. ورثه تميم آن دو را به نزد پيغمبر (ص) برده ماجرا را به عرض رسانيدند. حضرت آنها را سوگند داد، آنها سوگند ياد كردند و پيغمبر آنها را آزاد ساخت. پس از چندى به حضرت خبر رسيد كه آن چند قلم جنس ، در خانه آنها پيدا شده. حضرت منتظر ماند كه از جانب خداوند در اين باره حكمى نازل شود كه اين آيه نازل شد: (يا ايها الذين آمنوا شهادة بينكم اذا حضر احدكم الموت) تا (انا اذا لمن الأثمين)(مائده: 106) حضرت طبق اين دستور پس از نماز عصر آنها را قسم داد، آن دو به دروغ قسم ياد كردند، باز حضرت طبق همين آيات ورثه تميم را سوگند داد، آنها قسم خوردند كه چنين كالائى وجود داشته. پس حضرت ظروف و گردنبند را از آنها بستد و به ورثه تميم داد. (بحار:22/65)

تَميمَة:

تَمييز:

تَن :

تَنابُز:

تَناثُر:

تَناجُز:

تَناجُش :

تَناجِى:

تَناد:

تَنازُع:

تَناسُخ:

تعلق روح به بدن ديگر ، پس از مفارقت آن از بدن اول بدون آنكه زمانى فاصله شود. اولين كسانى كه در ميان حكما قائل به تناسخ شده اند فيثاغورس و پيروان او بوده اند و بعضى گويند افلاطون نيز قائل به تناسخ بوده است . تناسخيان گويند: نفوس ناطقه پس از مرگ هنگامى مجرد از ابدان خواهند بود كه جميع كمالات نفسانى را در مرحله فعليت حائز شده باشند و چيزى از كمالات در مرحله بالقوه براى آنها نمانده باشد. اما نفوسى كه از كمالات بالقوه آنها چيزى باقى مانده ، در بدنهاى انسانى مى گردد، از بدنى به بدنى ديگر نقل كند تا به غايت كمال از علوم و اخلاق برسند كه آنگاه مجرد و پاك از تعلق به بدنها باقى ماند و اين انتقال را نسخ نامند. و گويند: برخى از نفوس ناطقه از بدن انسان به بدن حيوان كه مناسب با اوصاف آنان است نزول كند چنانكه بدن شير براى شجاع و بدن خرگوش براى ترسو، و اين انتقال را مسخ نامند. و نيز گويند كه: بعضى از نفوس ناطقه به اجسام گياهى انتقال يابند كه آنرا رسخ نامند، و بعضى ديگر كه به جماد منتقل شوند و آن را فسخ نامند.

نقل است كه مأمون عباسى به حضرت رضا (ع) عرض كرد: نظر شما درباره قائلين به تناسخ چيست؟ فرمود: «كسى كه معتقد به تناسخ باشد به خداوند بزرگ كافر گشته و بهشت و دوزخ را دروغ مى پندارد».

تَناسُق :

تَناسُل:

تَناسى:

تَناشُد:

تَناصُح:

تَناصُر:

تَناصُف:

تَناضُل:

تَنافُر:

به اصطلاح علم معانى، اجتماع الفاظى چند كه تلفظ به آنها ثقيل باشد و از تلفظ آن طبع نفرت گيرد چنانكه صدق قول و عمارت توران و خصوصاً كه به يكدم آنرا دو سه بار بگويند. چنانكه اين الفاظ: خواجه تو چه تجارت مى كنى (غياث اللغات) و (آنندراج). تنافر در حروف آن است كه در كلمه تركيب حرفها طورى باشد كه تلفظ آن دشوار بود و در كلمات آن است كه در تركيب كلمات دشوار گردد: «درين درگه كه گه گه كه كه و گه گه كه آيد كه». (فرهنگ فارسى دكتر محمد معين)

تَنافُس:

قرآن كريم در سوره مطففين ـ پس از آنكه ضمن آياتى از انواع كامرانيهاى نيكان در بهشت سخن مى گويد ـ مى فرمايد: (و فى ذلك فليتنافس المتنافسون) (در رسيدن به آن نعمتها مى بايست مسابقه كنندگان مسابقه دهند). (مطففين: 26)

تَناقُض:

در اصطلاح منطق: اختلاف دو قضيه به حساب ايجاب و سلب، چنانكه به اقتضاى ذاتى صدق يكى مستلزم كذب ديگرى گردد، مانند: «زيد انسان است» ; «زيد انسان نيست» (تعريفات جرجانى). به تعبير ديگر: دو قضيه كه از حيث ايجاب و سلب ، مختلف و در موضوع و محمول و مكان و شرط و اضافه و جزء و كل و قوت و فعل و وحدت و زمان ، متحد باشند.

تَناكُح:

تَناكُر:

تَناوُب:

تَناهى:

تَنبَلى:

امام كاظم (ع) در نصيحت به فرزند خويش فرمود: «اى فرزندم ! از سستى و تنبلى بپرهيز كه اين دو خوى ناپسند ، تو را از بهره گيرى از دنيا و آخرت باز مى دارند. (بحار: 69 / 395)

تَنبور:

از معصوم رسيده كه ملائكه به خانه اى كه مى يا دف يا تنبور يا نرد باشد درنيايند و كسانى كه با اين امور سر و كار دارند دعاشان به اجابت نرسد و بركت از آنان سلب شود. (وسائل: 12 / 234)

تَنبيه:

تَنَجُّز:

تَنَجُّس:

تَنجِيز:

تَنجِيس:

تَنَحنُح:

تَنَحِّى :

تَنحِيَة:

تَنخواه:

تُند:

تُندخوئى:

از حضرت رسول (ص) روايت شده كه فرمود: «نيكان امت من تندخويانيند كه چون به خشم آيند زود برگردند و به خود آيند».

اميرالمؤمنين (ع) فرمود: «تندخوئى نوعى جنون است به اين دليل كه شخص ، پس از آن پشيمان گردد. و اگر پشيمان نشود معلوم مى شود چنين كسى ديوانگيش ثابت و استوار است». (غرر)

تُندر:

تندرست:

تندرستى:

و در حديث ديگر فرمود: «هيچ پوشاكى زيباتر از تندرستى نباشد». (غرر)

به «سلامتى» و به «پرهيز» نيز رجوع شود.

تُندى :

تَنَدّى :

تَنَزُّل:

تَنَزُّه:

تنزّى:

تَنزِيل:

تَنزِيَة :

تَنزِيه :

اميرالمؤمنين (ع) : «فرض الله الايمان تطهيرا من الشرك ، و الصلاة تنزيها من الكبر ...» . (نهج : حكمت 252)

تَنسِيق:

تَنشِئَة :

تَنشِيط:

تَنشِيف:

تَنَصُّل:

تنصيص:

تَنصِيف:

تَنضِيد :

تَنَظُّف:

تَنظِيف:

تَنظِيم:

تَنَعُّم:

تَنعِيم:

تَنعِيم:

تَنغِيص:

تَنَفُّذ:

تَنَفُّر:

تَنَفُّس:

تَنَفُّل:

تَنفِيذ:

تَنفِير :

تَنفيس:

تَنقيب:

تَنقيح:

تَنقيح مناط:

تَنقِيَة:

تُنُك:

تُنكابنى:

تَنَكُّب :

تَنكيب :

تَنكير:

تَنكيس:

تَنكيل:

تَنگ:

تَنگنا:

تَنگ نفس:

تَنگى:

تَنَمُّر:

تَنمِيق: