back page fehrest page next page

لَبِد :

آن كه پيوسته در خانه باشد وبه سفر نرود .

لُبَد :

مرد خانه نشين وجاى گير كه به تلاش روزى نرود وسفر نگزيند .

مال لُبَد : مال بسيار . منه قوله تعالى : (اهلكت مالا لُبَداً) ; مال بسيارى را تباه ساختم . (بلد:6)

لِبدَة :

هر پشم كه در يكديگر درآمده وبه هم چسبيده باشد . نمد . موى انبوه شانه گاه شير ، ومنه المثل : هو امنع من لبدة الاسد . (منتهى الارب)

لِبس :

جامه . پوشش . پوشاك . ج : لُبُوس .

لَبس :

پوشانيدن كار را بر كسى . پوشيدن . مشتبه ساختن . (ولو جعلناه ملكا لجعلناه رجلا وللبسنا عليه ما يلبسون); و چنانچه ما فرستاده خويش را از جنس فرشتگان قرار مى داديم لامحال وى را به صورت مردى از جنس بشر در مى آورديم و از آنچه مردمان مى پوشند بر او مى پوشانيديم (انعام:9) . (ولا تلبسوا الحق بالباطل وتكتموا الحقّ وانتم تعلمون); حق را به باطل مشتبه مسازيد در صورتى كه شما خود به حقانيت حق آگاهيد . (بقره:42)

علىّ (ع) : «انّ معى لبصيرتى ، ما لَبَست ولا لُبِسَ علىّ» ; بينش خويش را هميشه با خود دارم ، نه هرگز امرى را بر كسى مشتبه ساخته و نه هرگز امرى بر خودم مشتبه شده است (نهج : خطبه 137) . «انّ الجهاد باب من ابواب الجنة ، فتحه الله لخاصّة اوليائه ، وهو لباس التقوى ، ودرع الله الحصينة ، و جُنّته الوثيقة ، فمن تركه رغبة عنه البسه الله ثوب الذلّ ، وشمله البلاء ...» . (نهج : خطبه 27)

لَبس :

اشتباه وشك . خلط وآميختگى امور . (افعيينا بالخلق الاوّل بل هم فى لَبس من خلق جديد) (ق:15) . اى فى شكّ .

لَبط :

بر زمين زدن كسى را . فرود آوردن .

لَبِق :

مرد زيرك . مرد ماهر در كار . حاذق . چرب زبان .

لَبلاب :

گياه پيچك . عشقة .

لَبَن :

شير ، وآن اسم جنس است . ج : البان . (وانّ لكم فى الانعام لعبرة نسقيكم مما فى بطونه من بين فرث و دم لبناً خالصا سائغا للشاربين) . (نحل:69)

عن جعفر (ع) عن ابيه ، «ان عليّاً كان يستحبّ ان يفطر على اللبن» . (وسائل:10/158)

عن ابى عبدالله (ع) : «نهى النبى (ص) ان يشاب اللبن بالماء للبيع» . (وسائل:17/280)

رسول الله(ص) : «توقّوا على اولادكم من لبن البغىّ من النساء والمجنونة ، فان اللبن يُعدى» . (وسائل:20/15)

علىّ (ع) : «اذا ضعف المسلم فليأكل اللحم واللبن ... حسو اللبن شفاء من كلّ داء». (وسائل:25/30)

ابوعبدالله (ع) : «كان النبىّ (ص) اذا شرب اللبن قال : اللهم بارك لنا فيه و زدنا منه» (وسائل:25/109) . عنه (ع) : «اللبن طعام المرسلين» . (وسائل:25/109)

لَبِن :

خشت . خشت خام . واحد آن لبنة است . (مهذب الاسماء)

عن سماعة ، قال : سألته عن رجل مرّت به جنازة وهو على غير وضوء ، كيف يصنع ؟ قال : «يضرب بيديه على حائط اللبن فيتيمّم به» . (وسائل:3/111)

لُبنان :

منطقه اى از شام بزرگ كه در قديم آنجا را جبال لبنان ميگفته اند و اكنون كشورى مستقل است . از حضرت رسول(ص) روايت است كه فرمود : گروهى از امت من مسلحانه قيام كنند ، آنان چنان از دين برون روند كه تير از شست برون رود ، اين گروه در كوه لبنان وخليل به قتل رسند . (كنزالعمال : حديث 31243)

لَبِنة :

لِبنَة . يك خشت خام . لبنة القميص: خشتك پيراهن . (منتهى الارب)

لُبود :

مقيم شدن به جائى . چفسيدن به زمين .

لَبوس :

لباس . پوشش . ملبوس . (و علّمناه صنعة لبوس لكم لتحصنكم من بأسكم) . (انبياء:80)

لَبون :

شيردار . ميش واشتر ماده شيردار .

لَبيب :

خردمند . ج ِ اَلِبّاء . علىّ (ع) : «ما كلّ ذى قلب بلبيب ، ولا كلّ ذى سمع بسميع» . (نهج : خطبه 88)

موسى بن جعفر (ع) : «ان العاقل اللبيب من ترك ما لا طاقة له به» . (بحار:1/156)

لَبيبى :

از شعراى اوائل قرن چهارم و اواخر قرن پنجم بوده ومسعود سعد سلمان او را بسيار ستوده و او را سيد الشعراء گفته .

اين دو بيت از شعر او است :

چو بركندم دل از ديدار دلبرنهادم مهر خرسندى به دلبر

تو گوئى داغ سوزان بر نهادمبه دل كز دل به ديده در زد آذر

لَبِيد :

بن ربيعة بن عامر بن مالك بن جعفر بن كلاب بن ربيعة بن عامر بن صعصعة، عم حزام بن خالد بن ربيعة پدر ام البنين همسر اميرالمؤمنين (ع) يكى از شعراى مخضرمين از قبيله قيس و از اشراف شاعران وصاحب چهارمين معلقه از معلقات سبع است كه بدين بيت آغاز ميشود:

عفت الديار محلّها فمقامهابمنى تأبدّ غولها فرجامها

وى شعرى نيكو دارد ، جزالت الفاظ و فخامت عبارات و رقت معانى واشتمال بر حكم شعر وى را ممتاز نموده .

لبيد صد و پنجاه سال عمر كرد و اسلام را درك نمود وايمان آورد وهجرت كرد واواخر عمر به كوفه سكونت گزيد . وى پس از اينكه اسلام آورد شعر نگفت جز اين يك بيت :

الحمدلله لمّا ينتهى اجلىحتى لبست من الاسلام سربالا

نقل شده كه عايشه همه اشعار لبيد را از بر داشت . و از حضرت رسول (ص) روايت شده كه فرمود : راست ترين كلمه عرب سخن لبيد است كه گفته :

الا كلّ شىء ما خلا الله باطلوكل نعيم لا محالة زائل

صاحب منجد مرگ او را بين 560 تا 561 ميلادى نوشته است .

لَبَّيك :

اجابت باد ترا . ايستادم به فرمانبردارى . ايستاده ام فرمان ترا . مطيع تو را. اى انا مقيم على طاعتك وخدمتك : اينك من در طاعت وخدمت ايستاده ام . نك من . اينك من . آرى. بلى .

صاحب آنندراج گويد : ... گاه بعد لبيك لفظ سعديك نيز مى آيد ومعنيش چنين باشد يارى ميدهم يارى دادنى و اين كلمه ايجاب است هرگاه مخدومى خادمى را به طلب ندا كند خادم در جواب گويد لبيك وحاجيان نيز اين لفظ را در مقام عرفات چند بار مى گويند . (آنندراج)

فى حديث الاهلال بالحج «لبّيك اللهم لبّيك» هو من التلبية ، وهى اجابة المنادِى : اى اجابتى لك يا ربّ ! وهو مأخوذ من لبّ بالمكان والبّ به اذا اقام به ، والبّ على كذا ، اذا لم يفارقه، ولم يُستَعمَل الاّ على لفظ التثنية فى معنى التكرير : اى اجابة بعد اجابة. وهو منصوب على المصدر بعامل لا يظهر ، كانك قلت : أُلِبُّ البابا بعد الباب . والتلبية من لبّيك كالتهليل من لا اله الاّ الله .

وقيل : معناه اتّجاهى وقصدى يا ربّ اليك ، من قولهم : دارى تلبّ دارك : اى تواجهها . (نهايه ابن اثير)

لَت

(فارسى)

:

سيلى . چك . لطمه . تپانچه . پشت گردنى .

لَت

(عربى)

:

كوفتن . ببستن چيزى محكم . لتّ السويق : عَجَنَه ، يعنى خمير كرد پَسَت را . ريزه ريزه كردن .

لُتات :

ريزه هاى شكسته از پوست درخت . فى الحديث : «فما ابقى منّى الاّ لتاتا» اى ما ابقى المرض منّى الاّ جلداً يابسا كقشر الشجرة . (نهايه ابن الاثير)

لَتأ :

راندن . انداختن سنگ ومانند آن . كم كردن .

لَتب :

لتوب . استوار وپا بر جاى بودن . لَتبَ به : چسبيد به آن .

لُتَيّا :

تصغير الّتى . وقع فى التيّا والتى : اى فى الدواهى المتنوعة . بعد اللتيّا والتى صار كذا : اى بعد الكثير من الجدل والخصام .

لَثّ :

ترى . نم . در جائى ماندگار بودن . پيوسته باريدن باران .

لِثام :

دهان بند . روى بند . نقاب . فى حديث مكحول : «انه كره التلثّم من الغبار فى الغزو» وهو شدّ الفم باللثام . (نهايه ابن الاثير)

لِثَة :

گوشت بن دندان . آرواره . ج : لثات ولثى . فى الحديث : «التخلّل يصلح اللثة ويطيب الفم» . (بحار:62/285)

عن الصادق (ع) : «فى السواك اثنتا عشرة خصلة : هو من السنّة ـ الى ان قال ـ ويشدّ اللثة» . (بحار:76/135)

لَثم :

بوسه زدن بر دهان و پيشانى . فى الحديث : «نهى رسول الله (ص) عن المكامعة ، وهى ان يلثم الرجل الرجل» . (بحار:76/20)

عن ابن عباس قال : «خرج علينا رسول الله (ص) و معه الحسن و الحسين ـ عليهماالسلام ـ هذا على عاتق و هذا على عاتق ، وهو يلثم هذا مرّةً و هذا مرّة ...» . (بحار:27/106)

لَجاج :

ستهيدن . عناد . يك دندگى . در كار منهىّ عنه اصرار ورزيدن .

در علم اخلاق : نوع سوم از مهلكات قوه غضبى يا سبعى است . قرآن كريم : (بل لجّوا فى عتوّ ونفور); بلكه آنان در طغيان ونفرت اصرار ورزيدند . (ملك:21)

اميرالمؤمنين (ع) : «اللجاجة تسلّ الرأى»: لجاجت فكر وانديشه آدمى را سست ميكند . (نهج : حكمت 179)

اميرالمؤمنين (ع) فرمود : هيچگاه در بزمى با شخص لجاجت پيشه درميفت . (غررالحكم)

پيغمبر اكرم (ص) فرمود : اى على از لجاجت به دور باش كه لجاجت از جهالت آغاز گردد وبه ندامت ختم شود .

نقل است كه روزى پيغمبر (ص) در مدينه از كوچه اى ميگذشت زنى سياه چرده كه به جمع كردن سرگين مشغول بود در راه ايستاده بود ، به وى گفتند : از راه به كنار رو كه پيغمبر بگذرد . وى گفت : راه باز است ، بگذرد . يكى از ياران خواست او را پاسخ گويد حضرت فرمود : او را رها سازيد كه وى لجوج است .

اميرالمؤمنين (ع) فرمود : هر كه بتواند خود را از چهار چيز باز دارد سزد كه هيچ رنجى به وى نرسد : شتاب ولجاجت وخودبينى وسهل انگارى .

و نيز فرمود : مبادا مركب لجاجت مهار را از كفت بربايد . وفرمود : لجاجت فكر وانديشه را از آدمى ميستاند . (بحار:16 و 71 و 77 و 78)

لِجام :

معرّب لگام . دهنه . دهانه . دست جلوى اسب . فى السرائر ، نقلا من جامع البزنطى ، قال : سألت الرضا (ع) عن السرج واللجام فيه الفضّة ، أيُركَبُ به ؟ قال : «ان كان مُمَوَّهاً لا تقدر على نزعه فلا بأس به ، والاّ فلا يركب به» . (بحار:66/536)

لُجام :

آنچه كه آن را شوم گيرند . هوا .

لَجّام :

لگام ساز ، لگام گر .

لَجَأ :

پناهگاه .

لَجَأ :

پناه گرفتن .

لَجم :

دوختن جامه را .

لُجم :

قورباغه ، غوك .

لُجُم :

جِ لجام ، لگامها .

لُجَّة :

ميانه آب دريا ومعظم آن . عميق ترين موضع درياى ژرف . آب بزرگ . (قيل لها ادخلى الصرح فلمّا رأته حسبته لجّةً وكشفت عن ساقيها ...) ; چون ملكه سبأ به دارالحكومه سليمان (ع) وارد شد ، به وى گفته شد : به كاخ (يا عرصه) درآى . وى چون آن جايگاه را كه از آبگينه ساخته بودند (يا اصطخرى كه آكنده به انواع ماهيان بود و سطح آن را به شيشه پوشانيده بودند) بديد آن را آبى ژرف پنداشت ، جامه را از ساقها بالا كشيد كه درآيد (چه وى را ننگ آمد كه از بيم غرق برگردد) سليمان او را گفت : اين آب نيست بلكه كاخى آينه كارى (يا اصطخرى پوشيده به شيشه است ... (نمل:44) . ج : لُجَج .

علىّ (ع) : «من اقتحم اللجج غرق» ; هر كه خود را در غرقابهاى خطرناك افكند غرق گرديد . (نهج : حكمت 349)

امام صادق (ع) : «لو علم الناس ما فى العلم لطلبوه ولو بسفك المهج وخوض اللجج» ; اگر مردم به ارزش دانش آگاه بودند، در طلب آن مى رفتند هر چند جان خوش را به خطر اندازند و يا به غرقابها فرو روند . (بحار:1/177)

لَجنَة :

گروه مردم كه به كارى فراهم آيند وبدان خوشنود بوند .

لُجِّىّ :

منسوب به لُجّة . بحر لُجّىّ : درياى بسيار آب . (او كظلمات فى بحر لُجّىّ يغشاه موجٌ من فوقه موجٌ من فوقه سحابٌ ظلماتٌ بَعضُها فوق بعض) . (نور:40)

فى الحديث : «ما اعمال البرّ كلّها والجهاد فى سبيل الله عند الامر بالمعروف والنهى عن المنكر الاّ كنفثة فى بحر لُجِّىّ ...» . (بحار:100/89)

لُجَين :

نقره . اميرالمؤمنين (ع) در وصف طاووس : «و ان شاكلته بالحلىّ فهو كفصوص ذات الوان قد نُطِّقت باللجين المكلّل» . (نهج : خطبه 165)

لَحّ :

برچسبيده . خويش برچسبيده . مقابل كلالة . لاصق النسب . منه قولهم : فلان ابن عمّى لَحّاً ، اى لاصق النسب . (منتهى الارب)

لَحاء :

پوست بيخ نباتات و ريشه هاى باريك آن است .

لَحاظ :

دنبال چشم متصل به صدغ . گوشه چشم كه سوى گوش بود . ج : لُحُظ .

لِحاظ :

داغى است زير چشم . نظر . جهت . جنبه . اعتبار . حيثيت .

لِحاف :

بستر آهنگ . بالا پوش شب . ازار . جامه پنبه دار . شب خوابى .

لَحاق :

در رسيدن . پيوستن به . (وآخرين منهم لمّا يلحقوا بهم وهو العزيز الحكيم). (جمعه:3)

ابومحمد العسكرى (ع) : «اللحاق بمن ترجو خير من المقام مع من لا تامن شرّه» . (بحار:74/198)

رسول الله (ص) : «قَدِّم مالك اَمامك ، يَسُرُّكَ اللحاقُ به» ; مال خود را به پيش فرست تا دلشاد باشى كه خويشتن را بدان برسانى . (بحار:77/189)

لَحّام :

گوشت فروش . قصّاب .

لَحج :

انحراف . لحج به : او را منحرف ساخت . استوار كردن شمشير در نيام .

لَحد

(مصدر)

:

به خاك سپردن ، مرده را. لَحَد المَيِّتَ : لحد براى ميت كند . لحد السهم عن الهدف : تير از هدف عدول كرد .

لَحد :

لُحد . شكاف كرانه گور . ج : اَلحاد ولُحود . علىّ (ع) ـ مخاطبا الدنيا ـ : «اين الامم الذين فَتَنتِهِم بزخارفك ! فهاهم رهائن القبور ومضامين اللحود ...» ; كجا شدند ملتهائى كه با زينت و زيورهايت آنها را فريفتى و به بى راهه كشيدى ؟ هم اكنون گروگانان گورها و خفته در لحدهايند . (نهج:نامه 45)

ابوعبدالله الصادق (ع) : «... واما اللحد فبقدر ما يمكن فيه الجلوس» ; لحد بايستى به ارتفاعى باشد كه بتوان در آن نشست . (وسائل:3/165)

«قيل انّ اوّل من حفر له قبرٌ آدم ابوالبشر ، واُلحِدَ له لَحَدٌ» . (وسائل:2/177)

ابوعبدالله (ع) : «ان رسول الله (ص) لَحَد له ابوطلحة الانصارى» . (وسائل:3/166)

لَحس :

خوردن كرم پشم را . خوردن ملخ سبزى را . ليسيدن . منه المثل : اسرع من لحس الكلب انفه . (منتهى الارب)

لَحظ :

به دنبال چشم نگريستن به سوى چيزى . علىّ ـ فى صفة النملة ـ : «انظروا الى النملة فى صغر جثتها ولطافة هيئتها ، لا تكاد تنال بلحظ البصر ولا بمستدرك الفكر» . (نهج:خطبه 185)

لَحظ :

چشم . ج : الحاظ . علىّ (ع) : «اللهم اغفر لى رمزات الالحاظ ...» . (نهج : خطبه 78)

لَحظة :

يك بار نگاه كردن به گوشه چشم . يك چشم به هم زدن . دم . آن . علىّ(ع) : «انّ غاية تنقصها اللحظة وتهدمها الساعة لجديرة بقصر المدة ...» ; آن زندگى كه دم و لحظه از آن بكاهد و گذشت ساعت آن را از بين ببرد چه كوتاه مدت است ! (نهج:خطبه 64)

لِحف :

بن كوه . دامنه كوه . شكاف ميان سرين .

لَحف :

پوشانيدن به لحاف يا به جامه وجز آن . ليسيدن .

لَحم :

گوشت . ج : لِحام والحُم ولُحوم ولُحمان . (وامددناهم بفاكهة ولحم مما يشتهون)(طور:22) . (وهو الذين سخّر لكم البحر لتأكلوا منه لحما طريّا ...). (نحل:14)

فى الحديث : «الحمّام يوم و يوم لا ، يُكثِرُ اللحم» . (وسائل:2/31)

«لا تُؤوا منديل اللحم فى البيت ، فانه مربض الشيطان» (وسائل:5/318) . «من لم يأكل اللحم اربعين يوما ساء خلقه» (وسائل:5/456) . «ان العمل السَيِّىء اسرع فى صاحبه من السكين فى اللحم» (وسائل:15/302) . «كان رسول الله (ص) ياكل اللحم والعسل» (وسائل:20/15) . «اتّقوا الغُدَدَ من اللحم ، فانه يحرّك عرق الجُذام» (وسائل:24/116) . «اذا اوتيتم بالخبز واللحم فابدؤوا بالخبز ، فسُدّوا خلال الجوع ثمّ كلوا اللحم» (وسائل:24/394) . «اللحم ينبت اللحم» . (وسائل:24/395)

لَحِم :

شير بيشه . مرد گوشتخوار . آن كه آرزوى گوشت كند . خانه اى كه در آن گوشت بسيار خورند . خانه اى كه در آن اكثراً عيب مردم كنند . چنان كه از امام صادق(ع) روايت شده كه فرمود : «ان الله يبغض البيت اللَّحِم واللحم السمين» . فقيل له: انّا لنُحِبُّ اللَّحم ، وما تخلو بيوتنا منه . فقال : «ليس حيث تذهب ، انّما البيت اللَّحِم البيت الذى تُؤكَلُ فيه لحوم الناس بالغيبة ، وامّا اللحم السمين فهو المتبختر المتكبّر المختال فى مشيه» . (وسائل:12/284)

لَحن :

آواز خوش وموزون . ج : الحان ولُحون . در حديث است : «اقرؤ القرآن بلحون العرب» . اى بصوت العرب .

صاحب نفائس الفنون گويد : معنى موسيقى در لغت يونانى لحن است ، ولحن عبارت است از اجتماع نغم مختلفه كه آن را ترتيبى محدود باشد .

و در رسائل اخوان الصفا آمده است : والغناء هو الحان مؤتلفة ، واللحن هو نغمات متواترة ، والنغمات اصوات متّزنة .

صاحب تعريفات گويد : اللحن فى القرآن والاذان هو التطويل فيما يقصر والقصر فيما يُطال .

لَحن :

خطاى در اعراب . عدول از صواب . خطاى در كلام . لحن در قرائت : خطا در خواندن .

صاحب كشاف اصطلاحات الفنون گويد: لحن به فتح لام وسكون حاء مهمله نزد قراء عبارتست از خللى كه طارى شود بر لفظ و باعث اخلال معنى گردد . وآن دو نوع باشد، آشكار وپنهان .

لحن آشكار آن است كه به طريق واضح و روشن در لفظ اخلال واقع شود وعلماء تجويد وحتى كسانى كه در علم قرائت هم تخصصى ندارند به مجرد شنيدن بدان پى برند وآن عبارت باشد از خطا در اعراب . ولحن پنهان آنست كه فقط علماء علم قرائت وپيشوايان از قراء كه از استادان بزرگ علم تجويد فرا گرفته اند متوجه آن شوند . كذا فى الاتقان . در دقايق المحكمة گفته كه احتراز از لحن واجبست وآن صدور خطا از قارى وانحراف او از طريق صوابست ولحن آشكار خطاء به غير لفظ ومخل به معنى واعرابست . مانند مجرور را منصوب يا مرفوع خواندن ولحن پنهان عارض لفظ شود بدون آنكه اخلالى به معنى رساند . يا در اعراب لفظ تصرف ناروايى كند مانند : ترك اخفأ واقلاب وغنه . انتهى .

بعضى گفته اند لحن جلى در حروف ولفظ واعراب بود ولحن خفى در غنه ها باشد وآن بر دو نوعست احتمالى وغير احتمالى .

احتمالى آنكه آخر كلمه نون باشد ، چنانكه : تكذبان ، تكذبون ، تكذبين . چون اصل غنه از نوناتست . اگر به محاورت آن غنّه آيد احتمالى است . اگر نيايد اولى است. وغير احتمالى چنانكه كنّا . وبنى . وبنو . يعنى : نا . نو . نى . وچون : ظالمى . ظالمو . كما . يعنى : مى . مو . ما . كه آخر آن نون نباشد وغُنّه خوانند لحن خفى باشد پس درين غُنّه احتراز اولى است . پس در غُنّه احتمالى لحن ضرورى است اما در غُنّه اختيارى لحن صالح است . انتهى .

لَحن :

گفتن چيزى وغير آن را اراده كردن . گفتن سخنى با كسى كه او بفهمد وبر ديگران پوشيده ماند . تعريض كردن در سخن ، ومنه : خير الحديث ما كان لحناً . اى ما يتكلّم بشىء ويراد غيره . (منتهى الارب)

لَحنُ القول :

معنى ومضمون سخن . مقصود از سخن . فحواى كلام . (ولو نشاء لأريناكهم فلعرفتهم بسيماهم ولتعرفنّهم فى لحن القول ...) ; اگر مى خواستيم كارى مى كرديم كه آنها (منافقان) را به نگاه به چهره شان بشناسى ، و هم اكنون مى توانى از فحوا و مضمون سخنانشان آنان را شناسائى كنى ... (محمد:30)

در حديث امام باقر (ع) با يكى از اصحاب خود به نام ابوعبيده حذّاء آمده : «يا ابا عبيده ، انّا لا نعدّ الرجل فقيها حتى يعرف لحن القول ، وهو قول الله (ولتعرفنّهم فى لحن القول) ; ما يكى را آنگاه دين شناس و ژرف نگر در دين مى شناسيم كه فحوا و مضمون سخن را درك كند ، چنان كه خداوند فرمود : (و لتعرفنّهم فى لحن القول). (وسائل:16/203)

لَحَن

(مصدر)

:

فهميدن سخن را . دريافتن وآگاه وخبردار گرديدن به حجت خود . خطا كردن در خواندن ودر اعراب .

لَحُوق :

پيوستن چيزى به چيزى . (ويستبشرون بالذين لم يلحقوا بهم من خلفهم) (آل عمران:170) . عن جعفر (ع) عن ابيه : «ان عليّاً (ع) قال فى المفقود : لا تتزوّج امرأته حتى يبلغها موته ، او طلاق ، او لحوق باهل الشرك» . (وسائل:20/506)

لُحوم :

جِ لحم . گوشتها . (لن ينال الله لحومُها ولا دماؤُها ...) . (حج:37)

در حديث است : «لحوم البقر داء والبانها دواء» (بحار:10/115) . «امّا ما يحلّ اكله من لحوم الحيوان ، فلحم البقر والغنم والابل ، ومن لحوم الوحش ، كلّ ما ليس له ناب ولا مخلب ، ومن لحوم الطير ، كلّ ما كانت له قانصة ، ومن صيد البحر : كلّ ما له قشر ...» (بحار:65/137) . علىّ بن جعفر عن اخيه(ع) قال : «سألته عن لحوم الحمر الاهليّة ، اتُؤكَل ؟ قال : نهى رسول الله (ص) ، وانّما نهى عنها لانهم كانوا يعملون عليها ، فكره ان يُفنوها» (بحار:65/171) . الرضا(ع) : «كره أكل لحوم البغال والحمر الاهلية ، لحاجة الناس الى ظهورها واستعمالها ، والخوف من اِفنائها لقلّتها ، لا لقذر خلقتها ولا قذر غذائها» (بحار:65/177) . «نهى رسول الله (ص) عن لحوم الجلاّلة والبانها حتى تستبرأ» . (بحار:65/249)

لُحون :

جِ لحن . آوازها . خطا كردن در خواندن ودر اعراب .

لَحى

(بر وزن دلو وظبى)

:

جاى ريش از مردم وجز آن . هما لَحيان .

لُحَىّ :

بن حارثة بن عمرو مزيقياء از ازد، جدّى جاهلى است ، وگويند : نام او ربيعة ولحىّ لقب او است ، و او پدر عمرو باشد كه خزاعه از او است . (اعلام زركلى)

لِحيان :

پدر بطنى از عرب وآنها دو قبيله اند به نامهاى عضل وقاره ويكى از غزوات پيغمبر اسلام با اين دو قبيله بود . اين غزوه به سال ششم هجرت اتفاق افتاد وداستان از اين قرار بود كه پس از اينكه اينها عاصم بن ثابت وخبيب بن عدى وچند تن ديگر از ياران پيغمبر را كه به دعوت خود آنها جهت تبليغ احكام به منطقه آنها رفته بودند به قتل رساندند پيغمبر (ص) در دل داشت كه از آنها انتقام بستاند پس آن حضرت با دويست تن از مدينه عازم ديار آنها گرديد ، وچون بنى لحيان از عزم پيغمبر آگاه شدند به سر كوهها پناه بردند وحضرت يكى دو روز در آنجا بماند وتا عسفان برفتند وكسى را نديده مراجعت كردند ومدت رفت وبرگشت اين سفر چهارده شبانه روز بود . (منتهى الآمال)

لِحيَة :

ريش . ج : لِحى ولُحى . (قال : يابن امّ لا تأخذ بلحيتى ولا برأسى ...); هارون به موسى گفت : اى پسر مادرم ! ريش و سرم را مگير . (طه:94)

در لغت آمده : لحية موى دو طرف صورت وچانه ، ولَحى استخوان فكّ ومحل روئيدن لحيه است .

حفص الاعور ، قال : سألت ابا عبدالله(ع) عن خضاب الرأس واللحية ، امن السنّة ؟ فقال : «نعم ...» . (وسائل:2/88)

عن ابى عبدالله (ع) قال : «مرّ بالنبى (ص) رجل طويل اللحية ، فقال : ما كان على هذا لو هيّأ من لحيته ! فبلغ ذلك الرجل ، فهيّأ بلحيته بين اللحيتين ، ثم دخل على النبى(ص) ، فلمّا رآه قال: هكذا فافعلوا» . (وسائل:2/111)

ابوعبدالله (ع) : «مازاد من اللحية عن القبضة فهو فى النار» . (وسائل:2/113)

back page fehrest page next page